KIES DE BARITON
KIES DE BARITON / EUPHONIUM
Een euphonium of tenortuba is een koperen blaasinstrument (ook euphonium). De toon is te vergelijken met een baritonzanger. De naam eufonium komt oorspronkelijk van het Griekse woord euphonos, wat betekent “mooi klinkend” (eu (spreek uit ‘ui’) betekent “mooi” of “goed” en phonè betekent “klank” of “geluid”). De eufonia zijn uitgevoerd met drukventielen. Iemand die op een eufonium speelt wordt een eufoniumspeler genoemd. Het instrument zelf wordt soms aangeduid als euph.
Eigenschappen
Het eufonium behoort tot de tubafamilie. De tenorsaxhoorn, gewoonlijk bariton genoemd, een gelijksoortig instrument, is daarentegen een saxhoorn. Over het algemeen is het eufonium even groot als of iets groter dan de bariton. Het eufonium heeft drie of vier ventielen, de bariton meestal drie maar er bestaan ook exemplaren met vier ventielen. Het eufonium wordt door intimi en echte vakmensen met kennis van zaken ook wel liefkozend “Bultje” genoemd. Het instrument wordt gestemd in bes of c en heeft een iets zwaardere klank dan de bariton. De grote charme van het eufonium is zijn mooie, zachte klank en hij heeft als voordeel dat hij dankzij zijn vierde ventiel, ook wel kwartventiel genoemd, een kwart lager kan spelen, maar ook zeer gemakkelijk hoge noten haalt. Het eufonium behoort tot de standaardbezetting van het harmonie- en het fanfareorkest en van de brassband. In een conventionele brassband zitten twee eufonia, een solo-instrument en een tweede eufonium. Het speelt een belangrijke partij en moet vaak solistische passages spelen, maar kan evenzeer begeleidend spelen. Incidenteel wordt het eufonium toegepast in een symfonieorkest.
Verschil met de bariton
Het eufonium en de bariton lijken sterk op elkaar, maar zijn toch verschillend qua klank en functies. Het verschil zit hem in de vorm van het instrument: het eufonium is conisch opgebouwd, zijn klankbeker loopt taps toe; de bariton daarentegen is cilindrisch. De stembuis van het eufonium past maar in een richting wegens zijn verbredende vorm, terwijl die van de bariton in beide richtingen gestoken kan worden.
