Processie's
In een vogelvlucht
Een van de oudste tradities van de vereniging is het muzikaal opluisteren van processies. Dit is een jaarlijks terugkerend verschijnsel in het Limburgse land. Vroeger nam de harmonie ook deel aan de processie van Klooster Bloemendal, de St. Jozefkerk en St. Paul in Aken. Naast het koperensemble, die de processie ter ere van Maria ter hemelopneming naar de Lourdesgrot in het bos opluistert, speelt de harmonie thans twee andere processies: de processie van Vaals en Holset.
Processie St. Jozef Vaals
1956 - De eerste steenlegging van de St. Jozefkerk.
Op "Marokko". Processie 1958.
1960 - Processie met schutterij en "Einigkeit".
1969 - Compleet aan de St. Jozefschool en op het St. Jozefsplein.
Processie Vaals St. Jozef 1998
Heiligtumsfahrt Aken
1951 - Heiligtumsfahrt
Processie Aken
1972 - Indrukwekkende foto op de "Katschhof" in Aken.
Processie St. Paulus
Wij lopen de route van de processie van St. Paulus met foto's door de jaren heen.
1973 - Processie St. Paulus
“DE HOZELDER BROONK”
Uit de geschiedenis van de Vaalser harmonie wordt het ontstaan van de harmonie verklaard uit het feit dat in de dertiger jaren van de 19e eeuw het gemis aan muziek vooral tot uiting kwam bij de plaatselijke processies en lokale en nationale feesten. Bij gebrek aan een eigen muziekkorps werden voor de opluistering van de processies vaak musici uit Aken ingehuurd, maar dat was op den duur voor de parochie een financieel ondoenlijke zaak. De oprichting van een eigen plaatselijke harmonie werd door de parochiegeestelijkheid dan ook van harte toegejuicht en gestimuleerd.
En zo geschiede.
Jo Kern schreef bij gelegenheid van het 175-jarig bestaan van de harmonie de een-akter “DE JRÖNDOENGSVERZAMMELOENG 12 mei 1836”, vrij verzonnen op basis van historische feiten. De Vaalser harmonie was al in de eerste decennia van haar bestaan veelgevraagd om processies op te luisteren o.a. vanwege haar bijzonder mooie en indrukwekkende processiemarsen. Daarom werden de Vaalser muzikanten veelvuldig uitgenodigd om (tegen betaling!) processies op te luisteren in Vijlen, Bocholtz, Epen, Eys, Laurensberg, Walheim , Moresnet en....Holset. Alleen de jaarlijkse deelname aan de “Hozelder Broonk” is blijven bestaan en vormt dus inmiddels een traditie van bijna 170 (!!) jaar.
Wij vervolgen de route van de processie, aan hand van foto's door de jaren heen.
In het begin een verassende versie van processiemars No. 4, "d'r Broonkmarsj".
In 1975 enkele nog jonge harmonie leden aan de bron achter de kerk.
Echt opgenomen in de vereniging ben je pas, nadat je de "iesjte sjnaps" na de processie gedronken hebt.
Mars, walzer, polka en dixieland wordt er altijd gespeeld. Met of zonder noten.
Samen muziek spelen, ook naar afloop van een optreden, blijft nog steeds boeien.
Hans Pelzer schreef in 1991 een ludieke voordracht over DE HOZELDERBROONK in het Vaalser dialect.
De zon an der hemmel, de loet blietse blank,
der rok en de kap die blieve in der schrank.
De mauwe erop de allerbeste zenn,
mit auto of fahrrad junt vuur derhenn.
En kom vuur da aan doh owe op dea berg,
da stunt doh ad honderde luuj veur jen kirch.
De zenger jaans nob¸ mit striksje en frack,
de schutse die übe noch et loofe tsack - tsack.
Die janse kleng engelschere wade ad jeduldig,
dohenger de maagde, wat kieke die onschuldig.
Der pastoer en de hemmeldreier stunt ad op sproonk,
de moeziek spealt wier de Hozelderbroonk.
Der Schiepesch veurop, zoe stramm wie n'keats,
beant eemohl noh links en da wier noh reats.
Da komme os vrauwe die zunt annet noeschele,
die hant bestemt nit van et beane de moel annet voezele.
Doh henger de moeziek, jans stramm in et jelid,
noh Hozelt jeet schlieslich jidderenge mit.
Da komme de mansluuj, dohenger de schutse,
die ballere beej der zeijen der hemmel vol blutsche.
Als letste de zenger jenauw veur pastoer,
die zenge et tantum ergo tswar addens jet hoer.
Mer dat hant de zenger ad ummer verstange,
da weat eben noch ens op neu ajevange.
De engelschere streue hun blumschere roonk,
dat alles jehuurt beej de Hozelderbroonk.
Zoe trekke vuur roonk langs velder en weie,
vuur welle ozze herrjot joh schlieslich jet beie.
En komme vuur ajen kirch wier ajemaschiere,
da is doh der Jerrad va Frank annet bajiere.
Dea schleeft al zing dusche en steul vlot ereen,
et Mia dat steet ad jereed mit der peen.
Dem heut et da schleunichst ereen in die deur,
en in et Klüksje doh stunt ad de jietter derveur.
Der van Erminge, noch zonne komische kwast,
dea bôkt op de luuj 'op et terras - op et terras !!!
Die hauwe nit van moeziek en jezaank an der theke,
die losse zich leiver van die Prüsse bez..........
Os kenn et nuus vrekke, vuur tseje hun de koonk,
en speale jeweun de Hozelderbroonk.
Doesch wie de reier, de tsong oes der moonk,
mer henger jen kirsch doh jeet et ad roonk.
Die jonge va Ville die stunt at tse tsappe,
met der Vandoorn der henger, dat mos einfach klappe.
De dusche vol brutschere, n'friet mit n'woasch,
mer et schlimste va alles is ummer dea doasch.
Mer da kunt der Willem, zet jonge lot joh,
en lot mich hei nit mit die bierschere stoh.
Dat broert dea os wirklich nit tsweimohl tse zaare,
e bier en e brutsche, vuur lossen et os schmache.
Vuur lepsche die denger noch vlotter wie enne hoonk,
ooch dat is dat schuns an die Hozelderbroonk.
Dat is zonne daach da kennt mer jeng zorje,
de zenger die zenge "Am kühlenden Morgen".
Et Ansche va Mürer wie n'diva in spee
dat trilliert doh warhaftig e reng hohes C.
En jiddesrmohl drinkt et zich e biersche derhenger,
va mohl tse mohl weat dat C ummer renger.
Zoe mansche blözer zich op zing tröt erum kwealt,
wenn der Frenz en konsorte doh dixiland spealt.
Der Erik va Voldesch, ooch dat is jeng wiets,
vool harelevol beej zon maagd van de fiets.
Vool ovve op zie horn, jenau mit zing koonk,
vor deur wohr ende Hozelderbroonk.
Der vroedmeesterpad zoe weade die jenant,
of die noen der Schaak befruchtet hant?
E is tswar jenge vreusch, dat is zie jeluk;
mer seitdem drerhte waai de eier oppen ruk.
Et Elsje i zing boks noch enne joldvisch voonk,
ooch dat wohr n'jeschiegt van de Hozelderbroonk.
Alles weat modern, dat auds dat verjeet,
mer uvver ee deel leif vrunde zaach ich uuch bescheet.
Zoelang wie et de moeziek jift¸ en vuur blieve jezoonk,
zoelang speal vuur noch de Hozelderbroonk.
H. Pelzer, 1991